https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10540651/
Badanie „Canine Brucellosis: Insights Into the Epidemiologic Situation in Europe” (Buhmann et al., 2019) obejmowało analizę 4421 próbek z 20 krajów Europy, pobranych od 4419 psów w latach 2011–2016. Celem było określenie zasięgu występowania Brucella canis — bakterii o potencjale zoonotycznym, czyli mogącej zakażać ludzi.
📋 Najważniejsze wnioski:
DNA bakterii Brucella spp. wykryto w 3,7% wszystkich próbek, a przeciwciała B. canis w 5,4% próbek.
Najwięcej przypadków potwierdzono w Hiszpanii i Polsce, co sugeruje aktywne ogniska zakażeń.
Młode psy (0–2 lata) miały 5,4 razy większe ryzyko zakażenia niż starsze, co wskazuje na możliwość zakażeń wrodzonych lub wertykalnych (od matki do szczeniąt).
Ludzie mogą się zakazić przez kontakt z wydzielinami psa (nasienie, mocz, krew, mleko, wydzieliny z dróg rodnych), co stwarza ryzyko szczególnie dla hodowców, weterynarzy i osób z obniżoną odpornością.
📊 Występowanie Brucella canis w Europie (2011–2016)
Kraj, % próbek pozytywnych (PCR), % próbek pozytywnych (przeciwciała), Uwagi
Hiszpania 11,1% 0% Najwięcej przypadków PCR-dodatnich; potwierdzone lokalne ogniska.
Polska 6,7% 3,7% Drugi wynik w Europie, kraj wcześniej uważana za kraj wolny od bakterii
Włochy 1,0% 7,9% Endemiczne ogniska w hodowlach.
Francja 0,8% 2,7% Sporadyczne przypadki.
Szwecja 0% 13,6% Wysoki poziom przeciwciał – możliwy import zakażonych psów.
Finlandia 0% 6,9% Zaskakująco wysoki odsetek, mimo wcześniejszych danych o braku zakażeń.
Austria 0% 11,6% Pojedyncze przypadki kliniczne potwierdzone.
Niemcy 0% 6,4% Większość zakażeń to przypadki importowane ze wschodu.
Szwajcaria 0% 8,2% Przypadki w psach pochodzących z Włoch i Europy Wschodniej.
Belgia 0% 12,2% Wysoki poziom przeciwciał mimo braku PCR-pozytywnych wyników.
Dania 0% 6,1% Sugerowana obecność w hodowlach.
Węgry 0% 4,3% Potwierdzone ogniska w populacjach hodowlanych.
Norwegia 0% 4,1% Sporadyczne przypadki importowane.
Holandia 0% 2,0% Bardzo niski poziom, głównie psy z importu.
Pozostałe kraje (Luksemburg, Malta, Łotwa, Portugalia, Słowenia) 0% 0% Brak dowodów na występowanie.
⚠️ Zagrożenie dla ludzi
B. canis może powodować u ludzi objawy podobne do klasycznej brucelozy: gorączkę, osłabienie, bóle mięśni, powiększenie węzłów chłonnych, wątroby i śledziony.
Zakażenia u ludzi są rzadkie, ale prawdopodobnie niedodiagnozowane, ponieważ lekarze i laboratoria w Europie rzadko testują pod kątem tego gatunku Brucella.
Szczególnie zagrożeni są: hodowcy psów, weterynarze, pracownicy laboratoriów oraz osoby mające kontakt z krwią lub wydzielinami zwierząt.
🧩 Podsumowanie
Brucella canis jest realnym, lecz niedostatecznie rozpoznanym zagrożeniem w Europie. Choroba występuje nawet w krajach o wysokim poziomie weterynaryjnym (Szwecja, Finlandia, Austria).
Polska miała drugi najwyższy odsetek wyników PCR-dodatnich po Hiszpanii (ok. 6,7% vs 11,1%), a także dodatnie wyniki serologiczne (ok. 3,7%). To sugeruje utrwalone ogniska zakażeń u psów.
Bakteria ma potencjał zoonotyczny i może być przenoszona na człowieka — szczególnie wśród osób mających kontakt z zakażonymi psami lub materiałem hodowlanym. Brak obowiązku raportowania (w odróżnieniu od innych gatunków Brucella) utrudnia monitorowanie i ocenę rzeczywistego zagrożenia. Warto zauważyć, że zarazić się można wdychając!
